News Smart Mobility
2 min
Future Islands in gesprek met Fernon Estanista van de Raad Onderwijs Arbeidsmarkt Caribisch Nederland. Fernon schrijft adviezen voor aangevraagde mbo-opleidingen en geeft trainingen voor de arbeidsmarkt beroepsonderwijs. In 2022 verdiept hij zich, in verband met een aanvraag voor een opleiding in vliegtuigtechniek, uitgebreid in de luchtvaarsector. Als we iemand aan de tand kunnen voelen over de arbeidsmarkt op Bonaire en de kansen voor de luchtvaart, is het Fernon wel.
“Mijn werk voor de Raad Onderwijsmarkt Caribisch Nederland (ROA CN) is ontzettend gevarieerd. Het ene moment ben ik bezig met deskresearch en diepte-interviews voor aanvragen en het andere moment organiseer ik evenementen of geef ik trainingen aan werknemers die studenten gaan begeleiden. Een heerlijke baan die helemaal bij mij past”, aldus Fernon.
Een basis in Nederland en het Caribisch gebied
Fernon is geboren en deels getogen in Nederland. “Tijdens mijn lagere schooltijd vertoefde ik nog in Nederland, maar mijn middelbare school heb ik op Curaçao gevolgd. Vervolgens ben ik weer naar Nederland teruggekeerd om te studeren en nu geniet ik alweer vier jaar van het leven op Bonaire. Of onderwijs altijd in mij heeft gezeten? Zeker niet, maar ik werd wel altijd blij van nieuwe dingen ontdekken, verbanden leggen en het coachen van mensen. Nooit gedacht dat ik die aspecten zou kunnen combineren in een baan op Bonaire.”
Advies mbo-opleiding
Het advies dat Fernon in 2022 schrijft voor de aangevraagde mbo-opleiding vliegtuigtechniek, heeft natuurlijk alles te maken met de mogelijkheden die de luchtvaartsector biedt voor lokale jongeren. Fernon neemt me mee in de situatie destijds in het Caribisch gebied. “De Aircraft Maintenance & Training School (AMTS ) bood in samenwerking met SGB Bonaire een mbo-opleiding aan. Deze samenwerking is helaas ten einde gekomen. In 2022 kreeg ik de aanvraag om de opleiding opnieuw op te starten en ging ik op onderzoek uit.” Al direct werd Fernon duidelijk dat de Luchtvaartnota en de rol van het Caribisch gebied daarin, een belangrijke reden waren voor de aanvraag. “De voornaamste onderwerpen in die nota voor het Caribisch gebied waren duurzaamheid en de veiligheidsstandaarden die op orde gebracht moesten worden.”
Verschillende uitdagingen
Fernon verdiept zich in de materie en stuit op twee grote knelpunten: het vinden van geschikt personeel en de verschillende standaarden. “Personeel vinden, is een uitdaging omdat het instituut niet erg groot is. Voor wat betreft de standaarden geldt dat we te maken hebben met zowel de European Union Aviation Safety Agency (EASA) en de Federal Aviation Administration (FAA). En wat is nu de standaard waaraan wij willen dat men aan voldoet als ze eenmaal werkzaam zijn op de eilanden?”
Een absolute kans voor Bonaire
Het advies van Fernon luidt dan ook dat er samenwerking nodig is met zowel het lokale beroepsonderwijs als met een Nederlands opleidingsinstituut dat continu bezig is met alle veranderingen en ontwikkelingen in de markt. Om zo de kennis door te geven aan de technici die nodig is voor de toekomst. “En deze kennis dient vertaald te worden naar het onderwijs, zodat men de materie goed onder de knie krijgt.” Fernon ontdekt tijdens zijn onderzoek dat vliegtuigonderhoud met betrekking tot de opleiding en de kans op werk een issue is. “Je hebt te maken met basisonderhoud aan vliegtuigen op de eilanden en met het zogenaamde lijnonderhoud, dat is onderhoud aan vliegtuigen van verschillende maatschappijen die kort op de eilanden zijn. Het kleine onderhoud is makkelijker te realiseren, voor het basis onderhoud zijn echter meerdere partijen nodig om dit optimaal vorm te geven. Ik zie voor Bonaire en de omringende eilanden absoluut een kans om benodigde techneuten op te leiden en zo een draagvlak te creëren met gekwalificeerd personeel voor de gehele regio.”
Gekwalificeerd personeel vinden
Dat gekwalificeerde personeel is nodig om te kunnen voldoen aan de veiligheidsnormen voor luchtvaartveiligheid. Maar hoe voldoet de luchthaven van Bonaire daar op dit moment aan? “Ik ben natuurlijk niet werkzaam op de luchthaven, maar wat ik zie, is dat de paar studenten die de opleiding gevolgd hebben zeer gewild zijn. Zijn zij niet beschikbaar? Dan wordt personeel van buiten de eilanden hier naar toe gehaald. Aangezien de opleiding op dit moment zeer kleinschalig is, vindt er vrij weinig ‘productie’ van personeel plaats en is het vinden van gekwalificeerd personeel echt een probleem.”
Samenwerking is het begin
Om dat probleem op te lossen, is volgens Fernon samenwerking met Nederlandse opleidingsinstituten absoluut wenselijk. Maar ook samenwerking met de scholen en verschillende lokale partijen. Sterk Techniek Onderwijs Caribisch Nederland bijvoorbeeld, is een initiatief voor de eilanden Bonaire, Sint Eustatius en Saba dat zich inzet voor het stimuleren van lokale jongeren naar technische beroepen. Het stimuleren en vervolgens doortrekken naar concrete aanvullingen in het onderwijs en het bedrijfsleven vraagt wederom om samenwerking. Een nauwe samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven om zo over het benodigde technisch personeel te beschikken dat toekomstbestendig is.
Jongeren interesseren
Omdat alles begint bij het interesseren van jongeren voor de branche, werkt Fernon regelmatig mee aan evenementen. Zo organiseerde hij samen met onder meer Sterk Techniek en lokale zorginstelling Fundashon Mariadal een evenement over elektrisch vliegen. “Een mooi evenement waarbij mij opviel dat veel studenten zich er niet van bewust waren dat elektrisch vliegen op Bonaire een optie was. Zij beschouwen Bonaire, net als velen, nog als het kleine eilandje, maar zien alle potentie over het hoofd. Goed dat dit door het samenbrengen van alle partijen duidelijk is geworden, daar kunnen we wat mee. De interesse van de studenten was er wel degelijk en die is essentieel. Daarnaast is het ook belangrijk dat we rekening houden met de mogelijkheden voor zij-instromers, mensen die al aan het werk zijn. We moeten ervoor zorgen dat er ook voor geïnteresseerden uit die groep ruimte wordt gecreëerd om deel te nemen aan de opleidingen.”
Kansen voor de luchtvaart
De luchtvaart biedt vele mogelijkheden voor jongeren en zij-instromers op Bonaire. “Nogmaals, alles begint bij samenwerking tussen de verschillende partijen en de eilanden en is afhankelijk van meerdere factoren. De luchthaven kan als basis fungeren, waarbij meerdere instanties aan kunnen sluiten. En als de luchthaven geen mogelijkheid is, creëren we bijvoorbeeld een Smartlab waar men kennis maakt met de laatste technologieën. Of investeren we in een ruimte waar jongeren, bedrijven en onderwijsinstellingen in aanraking komen met de toekomst en vraagstukken kunnen tackelen. Zo neem je meerdere generaties mee in ontwikkeling. Het is absoluut wenselijk dat subsidies niet alleen op Europees niveau, maar ook hier beschikbaar zijn. Veel bedrijven willen graag verder met het opleiden en begeleiden van personeel, maar weten niet hoe. En wat denk je van de begeleiding van de mensen die na het afronden van de opleiding de arbeidsmarkt betreden? De opleiding zorgt voor de basisbeginselen, maar daarna begint het pas. Begeleiding door mensen die het klappen van de zweep kennen, zowel op de eilanden als daarbuiten, is daarbij heel waardevol. Die begeleiding zou een combinatie moeten zijn van mensen van buitenaf en lokale mensen. We hebben legio Caribische afgestudeerden die graag wat willen betekenen voor hun eiland. Faciliteer letterlijk en figuurlijk de ruimte om hun steentje bij te dragen en een inspiratie te zijn voor de nieuwe lichting.”
De ideale situatie
De ideale situatie waarin voldoende gekwalificeerd personeel in de luchtvaart beschikbaar en continuïteit gewaarborgd is, lijkt nog ver weg. Toch ziet Fernon het droombeeld beetje bij beetje werkelijkheid worden. De initiatieven van onder meer Future Islands, de medewerking van Bonaire International Airport en de toenemende samenwerking tussen beroepsonderwijs en bedrijfsleven, maken duidelijk dat de wil er is en dat er stappen worden gezet. Volgens hem, is er als iedereen meewerkt niet meer dan vijf jaar nodig om die ideale situatie te creëren. “Ik ben altijd optimistisch en verwacht dat er binnen vijf jaar echt wel een lichting van studenten luchtvaarttechniek de arbeidsmarkt kan betreden. En dat er ook voldoende doorstroommogelijkheden zijn, hetzij hier op de eilanden of in Nederland. De uitdaging is om alle benodigde partijen op hetzelfde juiste spoor te krijgen. En daar doen we alles aan.”
