News Social Improvement
9 min.
“Bottom-up and leave no one behind”
Zeker als je de afgelopen jaren wel vaker onze website hebt bezocht om de laatste ontwikkelingen in Caribisch Nederland te volgen, dan is de kans groot dat je de naam “Lara Melkert” al wel eens langs hebt zien komen. Afgelopen zomer, bijvoorbeeld, toen we een artikel publiceerden over de lancering van de SDG (Sustainable Development Goals)-Tracker app van Club17 Curaçao, waar Lara momenteel coördinator is. Deze organisatie vormt onderdeel van de D-Tap Foundation, die op zijn beurt is voortgevloeid uit het Water Refill Program Curaçao, waar zij al jaren fungeert als coördinator en Sustainable Development Reporting Expert.
Gezien haar vele activiteiten op Curaçao en in de rest van Caribisch Nederland, haar kennis van en ervaring met SDGs, en de aanzienlijke overlap die er bestaat tussen veel van haar projecten en het Future Islands-platform, leek het ons wel interessant om haar een keertje persoonlijk te spreken. Daarom hebben we een uurtje met Lara gezeten om te praten over haar, haar projecten (en dan met name Club17 Curaçao) en de punten waarop zij denkt dat Future Islands van toegevoegde waarde kan zijn tijdens onze gezamenlijke reis naar een beter en duurzamer Caribisch Nederland.
“Om te beginnen, wat zijn het Water Refill Program en Club17 Curaçao precies?”
De D-Tap Foundation werd in 2021 opgericht met een duidelijk doel: om een steentje bij te dragen aan een duurzamere en meer inclusieve wereld, waarin iedereen bij kan dragen aan vooruitgang. De stichting focust zich daarbij op het leggen van connecties tussen de maatschappij en overheid, het bedrijfsleven (zowel for-profit als non-profit), NGO’s, stichtingen en scholen. De D-Tap Foundation laat zich daarvoor leiden door drie kernwaarden, zijnde milieubescherming, sociale en maatschappelijke ontwikkeling en economische ontwikkeling, met de SDG’s als kompas.
De stichting zou uiteindelijk ook het begin worden van Club17, een netwerk van communities waarvan er momenteel eentje op Curaçao staat. De andere twee chapters staan op Bonaire en in Schiedam. Club17 Curaçao werkt aan maatschappelijke verbetering en vooruitgang, en coördineert alle contacten en projecten van de stichting.
“Club17 Curaçao is ontstaan vanuit het Water Refill Program Curaçao”, legt Lara uit, “We zijn het destijds gestart met alle partners, omdat we wilden laten zien dat we middels één tool meerdere doelen van de D-Tap Foundation konden bereiken. Toevallig was dit een waterfles, een hervulbare fles, waarmee het gebruik van eenmalig plastic gereduceerd kon worden. Daar komt gelijk ook nog een stukje kennisoverdracht bij op het gebied van hergebruik en recycling. Daarbovenop doneerden we 5% van de verkoop van de flessen aan een goed doel op Curaçao”.
“Wat is de rol van Club17 Curaçao binnen de hele structuur?
Het Water Refill Program wekte al snel de interesse van potentiële partners, met name uit de bedrijfswereld. De toerismesector op Curaçao brengt jaarlijks meer dan een miljoen bezoekers naar het eiland en heel wat bedrijven uit die sector wilden wel helpen met het vergroten van de naamsbekendheid van het initiatief. Toen brak echter de coronacrisis aan…
“Tijdens de COVID-periode ben ik in aanraking gekomen met de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties”, vertelt Lara, “Deze 17 doelen vertegenwoordigden precies wat er allemaal moet gebeuren en hoe alle ambities met elkaar in verbinding staan, en hoe een framework kan worden opgezet dat alle kansen en bedreigingen in kaart brengt. Dat maakte het voor mij allemaal heel concreet en daardoor heb ik mij kunnen ontwikkelen als expert op het gebied van SDGs. In die rol heb ik voor de Europese Unie een toolkit mede-ontwikkeld waarmee Europese steden een monitorsysteem kunnen inbouwen in hun beleid en begroting. Op basis daarvan heb ik daarna aan de EU gevraagd of ik deze kennis ook in Caribisch Nederland mocht introduceren en daar reageerden ze heel enthousiast op”.
“Dit heb ik daarna voorgelegd aan de partners van de D-Tap Foundation, in de vorm van een ‘next step’ voor de hele organisatie. Ik heb de strategie, die soms best abstract kan overkomen, aan hen uitgelegd en ze vonden het eigenlijk gelijk geweldig. Met name de concrete invulling van de stappen richting verduurzaming voor de regio op de lange termijn vonden ze heel interessant. Zo is Club17 Curaçao ontstaan, als een volgende stap van het Water Refill Program, waarbij de ‘17’ staat voor de 17de Sustainable Development Goal van de VN, die betrekking heeft op de samenwerking die nodig is om de andere 16 Goals te behalen”.
“Wat is de grote aantrekkingskracht van Club17 Curaçao?”
Net als vrijwel ieder ander project kan Club17 Curaçao het echter niet alleen. Zeker gezien de ambitieuze doelen die het project zichzelf stelt, is het vinden van passende partners met een complementaire mindset cruciaal voor het behalen van succes. Lara legt uit hoe dat precies in zijn werk gaat.
“De aantrekkingskracht van het project is dat mensen er vertrouwen in hebben dat hun goede bedoelingen en ingezette middelen bijdragen aan een langdurige oplossing. Op intersectoraal niveau is het zo dat onze inzet een bredere impact kan realiseren met betrekking tot het bereiken van onze gezamenlijke vastgestelde visie. Daarin proberen we altijd de “win-factor” voor elke partner zo goed mogelijk mee te nemen, bijvoorbeeld in de vorm van economische kansen, marketing of sociale betrokkenheid. Daarom komt heel van de aantrekkingskracht voor nieuwe partners ook van de bestaande partners. Tegelijkertijd is het niet makkelijk om bij ons partner te worden. Dat komt omdat we niet een betaald lidmaatschap aanbieden, maar ons focussen op een daadwerkelijke social return. Met die ‘social return’ bedoelen we het leveren van een tastbare bijdrage om samen de visie van Club17 Curaçao te kunnen behalen”.
De 4-stappenstrategie van Club17 Curaçao
Lara legt daarna ook kort uit wat de 4-stappenstrategie is die de organisatie volgt om haar doelen te bereiken en waaraan zij wil dat partners een waardevolle bijdrage leveren.
1. Het ontwikkelen van een gedeelde visie
Club17 Curaçao brengt lokale stakeholders samen (individuen, bedrijven, NGOs en overheidsinstanties, etc…) met als doel om open discussies en dialogen te faciliteren en zo een gedeelde visie voor een duurzamere gemeenschap te creëren.
2. Het bepalen van een uitgangspunt (baseline)
Club17 Curaçao bepaalt daarna een uitgangspunt op basis van de duurzame initiatieven die al bestaan in de lokale gemeenschap. De deze dient als overzicht van de huidige staat van duurzaamheid in de gemeenschap.
3. Het maken van een integraal actieplan
Op basis van het hierboven genoemde referentiepunt identificeert Club17 Curaçao hiaten en verbeterpunten om het gat tussen de huidige situatie en de gedeelde visie te overbruggen. Deze data wordt gebruikt om een actieplan op te stellen, inclusief stappen en strategieën.
4. Het opstarten en monitoren van projecten
Met het afgewerkte actieplan werkt Club17 Curaçao samen met de stakeholders om duurzame projecten en initiatieven te initiëren.
“Wat zijn jullie plannen voor 2024 en daarna?”
Club17 Curaçao werd pas in december 2022 opgericht, maar desondanks is er door het team en alle partners al heel wat neergezet. Dat leidt vanzelfsprekend naar nieuwsgierigheid naar de plannen van de organisatie voor zowel 2024 als de verdere toekomst. Om te beginnen vertelt Lara ons over de plannen voor het huidige jaar.
“We zijn nu bezig met het in kaart brengen van alle projecten en activiteiten op Curaçao, zoals uitgelegd in Stap 2 van ons stappenplan. Zodra wij het gevoel hebben dat we een goed idee beginnen te krijgen van wat er gebeurt op het eiland, dan is de volgende stap om een integraal actieplan op te stellen, op basis van de kennis die we hebben opgedaan door te beginnen met het in kaart brengen van alle activiteiten op Curaçao.”
“Wat ik al eerder uitlegde: het is een 4-stappenstrategie en we zijn nu al heel snel bij stap 2 aanbeland, vind ik. Dat komt puur door het enthousiasme en de welwillendheid van alle betrokken partijen. Zonder de partners lukt het en kan het simpelweg niet. Daarom zien we iedere partner ook als een ‘founding partner’ van Club17 Curaçao. We gaan rustig, stap voor stap verder. Overigens is ook Club17 Bonaire momenteel in oprichting en daar hebben we ook grote plannen voor, net als voor de andere eilanden van Caribisch Nederland”.
“En wat is de rol van jullie eigen mobiele app in dit hele proces?”
We haalden eerder al kort de lancering van de Club17 Curaçao SDG app van afgelopen zomer aan. Maar waarom werd deze app eigenlijk gemaakt en gelanceerd, en welke rol speelt deze op dit moment in de activiteiten van Club17 Curaçao?
“Voor Club17 Curaçao is de app puur om alle SDG-gerelateerde projecten en activiteiten op Curaçao te inventariseren. Wat wordt er gedaan door wie en waar, zeg maar. Op die manier identificeren we gaten en verbeteringspunten, zodat we dan vanuit de huidige situatie kunnen bepalen wat er nodig is om de gedeelde visie te bereiken. Met al die informatie kunnen we plannen maken om specifieke stappen te bepalen. Denk daarbij aan het verbinden van stakeholders met elkaar, het delen van kennis, het steunen van elkaars projecten, etc…”
“Dat is echter niet de enige rol van onze app, want het inventariseren van projecten op Curaçao geeft tegelijkertijd ook al wat meer zichtbaarheid aan bestaande projecten en actieve partijen. Zo kunnen mensen steeds meer en beter zien wat er allemaal op het eiland gebeurt en wat voor kennis er allemaal aanwezig is, en hoe deze geïmplementeerd wordt”.
“Dan is er ook nog de Cultural Heritage Explorer...?”
De Cultural Heritage Explorer blijkt een onderdeel van de Club17 SDG Tracker app te zijn met heel wat eigen potentieel. Maar wat houdt deze precies in?
“Tot nu toe hebben we veel gesproken over partners, projectleiders en overheidsmedewerkers als gebruikers van onze app. Lokale bewoners zijn echter ook gebruiker van de app en we willen voor hen meer zijn dan een app waar ze kunnen lezen over wat, bijvoorbeeld, KLM doet op het gebied van SDGs. Dus vroegen we ons, hoe kunnen wij die lokale samenleving zo goed mogelijk bereiken? Zij zijn ten slotte met heel veel en zij maken het verschil voor onze duurkomst”.
“In andere woorden, onze app moet niet alleen informatief zijn, maar ook interactief. Het moet voor de mensen ook leuk en interessant zijn om de app te blijven openen. Toen hebben we besloten om de Cultural Heritage Explorer als module in de app te plaatsen. Dit moet je zien als een bouwsteentje in de app dat bestaat uit zeven onderwerpen die verband hebben met het materiële en immateriële erfgoed van Curaçao. Dat gaat dan over geschiedenis en monumenten, maar ook over kunst, keuken, carnaval, dans en muziek. Deze 7 onderwerpen gaan wij vullen met bestaande content die al op het eiland op aanwezig. We hebben voor deze aanpak gekozen, omdat er al zo veel goede initiatieven zijn met zo veel kennis over deze onderwerpen, maar die nog geen naamsbekendheid genieten en veel meer aandacht verdienen. Neem bijvoorbeeld de prachtige locatiekaart van Monumentenzorg, een soort van Google Maps met QR-codes waar je bij allerlei monumenten alleen even de code moet scannen om alle informatie erover te kunnen lezen. Of wat dacht je van een speciale Spotify voor Caribische muziek? Heel veel mensen wéten gewoon niet dat dit bestaat. Met de Cultural Heritage Explorer willen wij dit op een overzichtelijke manier veel bekender en toegankelijker maken voor iedereen”.
“Als kers op de taart wordt ieder onderwerp in de Explorer afgesloten met een kennisquizje waar gebruikers punten mee kunnen verdienen. Met die punten kunnen ze zich aanmelden voor een raffle en daarmee kunnen ze deelname aan workshops verdienen. Iedere maand worden er tien tot twaalf mensen uitgekozen die kosteloos een live workshop kunnen volgen bij een cultuurmaker op Curaçao”.
“Hoe wordt dit allemaal gefinancierd?”
Als er één ding duidelijk wordt naarmate het interview met Lara vordert, is dat zij noch Club17 Curaçao nooit stilzit. De projecten blijven ontwikkelen, de belangstelling blijft toenemen en de ambities blijven groeien. We zijn daarom wel benieuwd hoe alle initiatieven, zoals bijvoorbeeld de SDG app en de bijbehorende Cultural Heritage Explorer, gefinancierd worden.
“Voor de ontwikkeling van de Cultural Heritage Explorer hebben we ondertussen contact opgenomen met het Fonds voor Cultuurparticipatie [een Rijkscultuurfonds van het ministerie van Onderwijs], maar alles wat tot nu toe door Club17 Curaçao is gedaan komt allemaal uit eigen middelen”, legt Lara uit, “Voor de ontwikkeling van de Cultural Heritage Explorer hopen we wel op financiering vanuit het Fonds voor Cultuurparticipatie. Ik hoop dat we ergens in het eerste kwartaal van dit jaar antwoord krijgen”.
“Waar zie jij overlaps voor Club17 Curaçao en Future Islands?”
Net als Club17 Curaçao is ook Future Islands dagelijks bezig met het reilen en zeilen op de eilanden van Caribisch Nederland, en vooral met de toekomst van de regio. Gezien onze eigen focusgebieden (Circular Economy, Smart Mobility, Smart Workplace, Social Improvement en Sustainable Energy) zijn wij ook heel benieuwd naar waar Lara overlaps ziet tussen de projecten, en op welke punten we eventueel van toegevoegde waarde zouden kunnen zijn voor elkaar.
“Net als wij zijn jullie ook bezig met duurzaamheid in Caribisch Nederland en het in kaart brengen van de vele sustainability-initiatieven in de regio. Net als jullie bekijken wij de komende transitie naar een duurzame toekomst vanuit verschillende perspectieven en willen we een eerlijk verhaal vertellen over onze ontwikkelingen, en de impact van die ontwikkelingen op de samenleving. Ik denk dat wij een heel mooi project zijn om te kunnen monitoren met betrekking tot het uitstippelen van een pad en het verbinden van lokale stakeholders met een gedeelde interesse. Hoe gaat dat precies in z’n werk? Wat doet dat met een eiland? Welke veranderingen zien wij? Volgens mij is het voor Future Islands een mooie taak om in de gaten te houden hoe dat allemaal verloopt en wat het allemaal opbrengt”.
“De Cultural Heritage Explorer is ook de moeite waard om in de gaten te houden. We hebben een content manager, Andy Kirchner, die de hele app in goede banen leidt, dus ik zou zeker ook eens contact met hem opnemen. Daar kan iets waardevols uitkomen. Ook denk ik dat, bijvoorbeeld, een maandelijkse update van de vooruitgang en ontwikkelingen binnen Club17 Curaçao interessant kan zijn. Zo hopen we binnenkort op een aansprekende locatie op Curaçao een Plant-A-Tree-actie te kunnen organiseren, samen met onze partners”.
