News Smart Mobility
2 min
De ontwikkelingen in de luchtvaarttechniek gaan bijna sneller dan de vliegtuigen zelf. Rowan Bouter, docent luchtvaarttechniek op het Deltion College in Zwolle, vertelt over zijn eigen luchtvaartervaring en hoe hij studenten voorbereidt op een technische toekomst binnen (of buiten) de luchtvaart. Daarbij speelt luchtvaartveiligheid een belangrijke rol.
Al van jongs af aan is Rowan gefascineerd door alles wat met vliegtuigen te maken heeft. Via een scanner op zijn kamer luisterde hij naar het radiocontact van overvliegende vliegtuigen. Met een verrekijker keek hij dan vervolgens welk vliegtuig het was. “Tegenwoordig volg je dat via een app”, lacht Rowan. “Ook die ontwikkelingen gaan continu door.”
Marine Luchtvaartdienst
Rowan werkte onder meer bij de Koninklijke Marine waar hij actief was bij de Marine Luchtvaartdienst. Daar zorgde hij als bevoegd onderhoudstechnicus voor het onderhoud van vliegtuigen bedoeld voor onderzeebootopsporing en bestrijding, kustwachtvluchten, reddingsacties op zee en anti-drugsoperaties. Rowan: “Met de vliegtuigen gingen we naar het buitenland en verzorgden we ook Nederlandse operaties langs de kust en in het Caribisch gebied.”
Over veiligheid in de luchtvaart kan Rowan in zijn huidige functie als docent luchtvaarttechniek aan het Deltion College in Zwolle, absoluut uit eigen ervaring putten.
Van Defensie naar onderwijs
“Hoe ik bij het Deltion College terecht ben gekomen? Een oud-collega van de marine, die inmiddels bij het Deltion College werkte, benaderde mij in 2007 met de vraag of ik interesse had om verder te gaan in het civiele onderwijs. Ik had daar wel oren naar en besloot de stap te nemen.”
Rowan geniet van het lesgeven en vindt het mooi dat hij jonge mensen met zijn kennis over de luchtvaart verder kan helpen in de maatschappij. Op het Deltion College in Zwolle worden verschillende opleidingen gegeven op mbo-niveau. Van luchtvaarttechniek, werktuigbouwkunde en installatietechniek tot podiumtechniek en verpleegzorg. “Eigenlijk kun je bij ons elke opleiding volgen die je wilt”, aldus Rowan. “Wij leiden studenten op om een diploma te behalen. En met dat diploma kunnen ze verder op de arbeidsmarkt. Willen ze na de studie luchtvaarttechniek hun carrière vervolgen in de luchtvaart? Dan dienen ze eerst luchtvaart gerelateerde certificaten te behalen. Na het behalen van de certificaten, typetraining en de vereiste praktijkuren kunnen ze aan de slag als bijvoorbeeld eerste monteur of onderhoudstechnicus. Toch zijn er ook genoeg studenten die niet verder gaan in de luchtvaart, maar een ander pad kiezen. Wij vinden alles prima, als ze hun diploma maar behalen. Daarmee kunnen ze ook in andere technische functies aan de slag. Wij bieden een goede basis voor diverse uitstroommogelijkheden binnen het bedrijfsleven.”
Duurzaamheid en luchtvaarttechniek
Duurzaamheid gaat een steeds belangrijkere rol spelen tijdens de opleiding luchtvaarttechniek. Rowan: “Duurzaam zijn in de luchtvaart, betekent op dit moment dat vliegtuigen steeds lichter worden gemaakt en motoren zuiniger. Natuurlijk hebben we te maken met de transitie naar andere aandrijfsystemen. Dan praat je over aandrijfsystemen met behulp van brandstofcellen en batterijsystemen die nog in ontwikkeling zijn, maar dat is nog allemaal heel pril. In de luchtvaart duurt de ontwikkeling daarvan extra lang, omdat alles eerst getest en daarna gecertificeerd moet worden in verband met de veiligheid. De certificering is een ingewikkeld proces dat enige jaren kan duren. Kijk je naar lange afstandsvluchten, dan zie ik op korte termijn niet gebeuren dat we dat met batterijen kunnen doen. Daar is gewoon kerosine voor nodig, maar dan wel milieuvriendelijke kerosine, ofwel Sustainable Aviation Fuel (SAF) dat bestaat uit gerecycled frituurvet.”
Duurzame luchtvaartaandrijfsystemen
Het Deltion College volgt alle trends en ontwikkelingen in de branche op de voet en is op dit moment bezig met het ontwikkelen van een keuzemodule met de naam ‘Duurzaam aangedreven luchtvaartuigen’. Rowan vertelt dat ze inmiddels een aanvraag hebben ingediend bij de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) om deze keuzemodule te mogen geven. “Of studenten daar interesse voor hebben? Ja, dat zien we absoluut. Zo hebben we op vliegveld Teuge een praktijklokaal. Vlak daarnaast wordt gevlogen met eenmotorige elektrische vliegtuigen. Geloof me, daar kijkt iedereen met grote ogen naar.”
Houding en gedrag
Om studenten goed voor te bereiden op een toekomst in de luchtvaarttechniek focussen Rowan en zijn collega’s zich op twee belangrijke skills: houding en gedrag. Rowan: “Techniek is natuurlijk een belangrijk onderwerp, we zijn tenslotte een technische opleiding. Maar in de luchtvaart zijn de juiste houding en het juiste gedrag cruciaal, zeker als het gaat over veiligheid. Je moet betrouwbaar zijn en open en transparant over de dingen die je doet. Je bent nauwkeurig in alles wat je doet, wat betekent dat je je gereedschap opruimt, niets kwijtraakt en altijd werkt volgens het boekje. Die skills kunnen de studenten overigens ook gebruiken als ze niet verder gaan in de luchtvaarttechniek, maar een ander technisch beroep.
Behoeften luchtvaartveiligheid op de Caribische eilanden
In de tijd dat Rowan voor de marine werkte, werd hij meerdere keren per jaar gedetacheerd op de Carïbische eilanden. Hij weet nog goed dat hij dan met het vliegtuig naast de vrachtafdeling stond. “Wanneer de vliegtuigen die landden werden uitgeladen, waaide soms het piepschuim over het platform heen. En ik heb zelfs een keer een hond naast de landingsbaan zien lopen. Dat kunnen we ons in Nederland niet voorstellen, ook zoveel jaar geleden niet. Vanaf de zijlijn observeer je hoe de buren met dat stukje gedrag omgaan en dan zie je duidelijk verschil. Het is, en was zeker toen, allemaal wat losser dan bij ons. Daarbij gaat veiligheid natuurlijk ook over de infrastructuur van een luchthaven, zoals de baanverlichting en de status van het asfalt. Het stuk luchtvaartveiligheid op de Caribische eilanden verdient absoluut de aandacht.”
Verschillende regels
Rowan legt uit dat de behoeftes op het gebied van luchtvaartveiligheid overal hetzelfde zijn, maar dat dat niet geldt voor de regelgeving. En dat al op een aantal kilometer afstand van elkaar. Aruba, Curaçao en Sint Maarten zijn namelijk, net als Nederland, zelfstandige landen. Bonaire, Sint Eustatius en Saba, zijn bijzondere gemeenten van Nederland. Dat betekent dat Aruba, Curaçao en Sint Maarten zowel te maken hebben met Amerikaanse als Europese regelgeving. En de gemeentes Bonaire, Sint Eustatius en Saba met Europese regelgeving. Rowan: “Die regelgeving overlapt elkaar en dat maakt het gecompliceerd. Specialisten zorgen ervoor dat die verschillen overbrugd worden en er een eenduidig verhaal wordt gemaakt.”
Goed beslagen ten ijs komen
In verband met de veiligheid is het belangrijk dat werknemers op de luchthaven weten waar ze mogen zijn. Ofwel, ze moeten weten waar alles zich bevindt en hoe ze overal moeten komen. Rowan: “Dan put ik weer uit mijn eigen ervaring. Bij de marine gold namelijk altijd de regel ‘Ken je schip binnen 24 uur’. Eigenlijk geldt dat ook voor luchthavens. Nieuwe werknemers dienen binnen 24 uur te weten hoe ze op een veilige manier van A naar B kunnen komen zonder dat ze een ongeluk veroorzaken of betrokken raken bij een ongeluk.”
Op het Deltion College zorgen ze ervoor dat de studenten goed beslagen ten ijs komen. In de lessen wordt veel aandacht besteed aan luchtvaartwetgeving en human factors. Dat betekent alles wat er menselijkerwijs kan ontstaan door vergissingen en miscommunicatie. De docenten praten met de studenten over regels en waarom die regels zullen zijn bedacht. Rowan: “Elke regel heeft namelijk een reden en is er niet om iemand tot last te zijn. We behandelen ook cases waarbij zaken mis zijn gegaan. Hoe kan het dat iets is gebeurd? Het zijn allemaal dominostenen die achter elkaar om kunnen vallen. Omwille van de veiligheid is het dan ook zaak die ketting te breken, ofwel ‘Break the chain’. Breek je die? Dan gaat het goed. Breek je die niet? Dan kan het fout gaan.”
Toekomst voor de luchtveiligheid
“Het zit nu al goed met de veiligheid, daar ben ik van overtuigd. Wel wordt het luchtruim nog steeds drukker. Ik verwacht dat de veiligheid in de toekomst dan ook nog verder aangescherpt wordt. Ook in het Caribisch gebied, omdat je te maken hebt met de Amerikaanse regelgeving. Vindt Amerika iets niet veilig, dan kan dat tot gevolg hebben dat een Caribische luchtvaartmaatschappij vluchten naar Amerika niet meer mag uitvoeren. Het kan ook zo zijn dat er iets mis is met de veiligheid op de luchthavens op het Caribisch gebied, en dat dat gevolgen heeft voor de beoordeling van Schiphol. Het is ontzettend belangrijk dat daar afstemming en overeenstemming over is.”
Gemotiveerde leerlingen
“Wat ik nog wil toevoegen? Dat ik het belangrijk vind dat onze leerlingen zich heel erg bewust zijn van de veiligheid. Ze zijn gemotiveerd en leren met plezier. En als je gemotiveerde leerlingen hebt, kun je ook het beste halen uit de veiligheid. Ik ben er trots op dat wij die leerlingen hebben en een fantastisch team dat precies weet waar het om draait in de luchtvaarttechniek.”
Tekst: Esmar van Langen
